Yaşam İçin Yasa İnisiyatifi, 2019 yılında aramızdan ayrılan hak savunucusu dostumuz Burak Özgüner’in annesi Eray Özgüner’in 22 Ocak 2021 tarihinde yaptığı çağrı ile bir araya gelen, hayvan haklarını odağına alarak eşit, adil ve yaşanabilir bir dünya için çalışan, üreten aktivistler, sivil toplum örgütü temsilcileri ve araştırmacılar tarafından kuruldu.
Amacımız, Türkiye’de ve dünyada giderek hızlanmakta olan ekolojik yıkıma, hayvan, insan, işçi, kadın, çocuk, engelli, LGBTİ+, çevre ve yaşam hakları ihlallerine, iklim krizine, artan toplumsal şiddete, ayrımcılığa, emniyetsizliğe karşı hayvan haklarını kapsayan, katılımcı ve dönüştürücü bir eşitlik, özgürlük, barış, hak ve adalet söylemi ve siyaseti geliştirmek.
Temel iddiamız ve bizleri bir araya getiren ortak ilkemiz ise net: Eşit, adil ve yaşanabilir bir dünyanın en temel ve gerekli koşulu, hayvanların yaşam haklarının korunması.
HAYVAN HAKLARI POLİTİK BİR MÜCADELEDİR!
2021 yılında, bulunduğumuz her alanda, meydanlarda, sokaklarda, uzun süredir üzerinde çalıştığımız Hayvan Hakları Yasası’nın bir an önce TBMM’nin gündemine getirilmesi, adalet ve hak taleplerinin en temeli olan yaşam hakkının tanınması ve korunması, yasanın bir “Hayvan Hakları Yasası”na dönüşmesi için eylemler ve basın açıklamaları düzenledik.
Türkiye’de hayvanlara yönelik şiddete son vermek, cezasız kalmasının önüne geçecek kapsayıcı, yaşam hakkını koruyucu ve dönüştürücü düzenlemeleri geliştirmek ve 6. madde gibi var olanları korumak amacıyla, Hayvan Hakları Yasası ve ilgili mevzuatın dönüşümü için merkezi ve yerel yönetimleri hedefleyerek geliştirdiğimiz taleplerimizi şuradan görebilirsiniz.
Yasa ne yazık ki, 14 Temmuz 2021’de iktidar partisinin bir gece yarısı sunduğu teklifle, hayvan hakları savunucuları ile birlikte üzerinde aylarca çalışılan ve belirli başlıklarda halen yetersiz kalan TBMM Araştırma Komisyonu’nun raporu görmezden gelinerek, hayvana şiddete “yatarı olmayan hapis cezaları” getirilmesi, cezaların alt ve üst sınırının bilinçli şekilde aşağıda tutulması gibi göz boyayan ve göstermelik değişikliklerle yeniden düzenlenerek yürürlüğe girdi. Hayvan hakları savunucularının yaklaşık 15 yıldır defalarca dile getirdiği ve dosyalar halinde sunduğu talep ve önergelerin neredeyse hepsi bir kez daha görmezden gelindi.
Yasa değişikliği sonrası görüşlerimizi bu bağlantılardan okuyabilir, “devrim niteliğinde” şeklinde kamuoyuyla paylaşılan yasanın hayvanları korumadığını açıkça görebilirsiniz.
Hayvan Hakları Kanunu hayvanları koruyacak mı?
Dünden bugüne Hayvanları Koruma Yasası
Değişiklik yapılan Hayvanları Koruma Kanunu neleri değiştiriyor?
Aralık 2021’den itibaren sokakta yaşayan köpeklere yönelik tepeden inme talimatlarla hukuksuz ve etik dışı yöntemlerle toplamalar başladı. Toplanan hayvanların bir kısmı bilinmeze atılırken, bir kısmı ise “doğal yaşam alanı” ya da “dev barınaklara” kapatıldı. Birçoğu ise 6.maddeye aykırı şekilde, çeşitli bahaneler sunularak alındığı yere bırakılmadı. Bu süreçte bir kez daha belediyeler eliyle yasaya aykırı suçlar işlendi. Ancak, belediye başkanlarının soruşturulması ve yargılanması tüm başvurularımıza rağmen hukuken engellendiği için hayvan düşmanı belediyeler şiddet fiillerini artırarak kitlesel katliam ve toplamalara devam etti.
2024 Ocak ayında Yaşam İçin Yasa İnisiyatifi olarak, kent hayvanlarına yönelik korkunç boyutlara varan nefret politikaları, devasa barınaklar yaratılarak köpeklerin buralara hapsedileceğine dair vaatler ve münferit gibi yansıtılmaya çalışılan cinayetler üzerine harekete geçerek bu saldırıları görünür kılmaya, harekete yeni bir ivme kazandırmak amacıyla söz üretmeye ve yerel örgütlenme odaklı eylemler düzenlemeye başladık.
En acil ve kritik olarak ortaya koyduğumuz sorun ise; şu anda 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 6. maddesi sayesinde yasal düzeyde koruyabileceğimiz hayvanların en temel yaşama haklarını dahi, yerel seçimler sonrası TBMM’de yasa değişikliği olması halinde koruyamayacak olmamız. Bu sebeple mecliste yasama süreçlerini etkileyebilecek milletvekillerinin böyle bir yasal düzenlemeye karşı çıkarak “hayır oyu” sunmasını hep birlikte sağlamamız gerektiğini düşünüyoruz. Yıllardır Tarım ve Orman Bakanlığı bürokratlarının da girişimiyle iktidar ve ortaklarının delmeye ve esnetmeye çalıştıkları “aşılat, kısırlaştır, yerinde yaşat” ilkesinin korunması için sokaklardan duruşma salonlarına ve Meclis’e kadar mücadelemizin bir bütün olarak, eşzamanlı yürütülmesi gerektiğine inanıyoruz.
Yaşam İçin Yasa taleplerimizin, yalnızca hayvanların yaşamını değil, Türkiye’de ayrımcılığa, şiddete ve eşitsizliğe maruz kalan kırılgan grupların, dezavantajlı kesimlerin, maddi, toplumsal ve hukuki güvenceden yoksun bırakılmış tüm toplumsal bileşenlerin haklarını korumak için de hayati talepler olduğunu savunuyoruz. Çünkü adaletin, ancak en kırılgan, hasar görebilir, yaşamı ve bedeni hukuki güvenceden mahrum bırakılmış olanı koruduğunda gerçekleşebileceğini savunuyoruz. Çünkü hayvanlar için adaletin, ekolojik yıkımı durdurmanın, sistematik hale gelen şiddet vakalarının önüne geçerek barış ve huzur ortamını sağlamanın, iklim krizine karşı dayanıklı, sağlıklı ve eşit bir Türkiye ve dünya inşa etmenin temel koşulu olduğuna inanıyoruz.
Temel değerlerimiz ve taleplerimiz ışığında, geniş bir kamuoyu oluşturmayı ve toplumsal farkındalık yaratmayı hedefliyoruz.
DEĞERLERİMİZ
- Türcülük karşıtıdır: Hayvanların mal ve kaynak olarak kullanılmasına karşıdır. Tür ayırt etmeksizin tüm hayvanların hissedebilir bireyler olduğunu, hepsinin eşit şekilde, şiddetsiz bir dünyada yaşama hakkı olduğunu ve hayvan haklarının veganlıktan ayrı tutulamayacağını savunur.
- Gönüllülük esastır: Tüm destekçi ve bileşenlerinin gönüllü ve özverili birlikteliğine dayanır. Her katılımcı ilgi, deneyim ve uzmanlık alanları doğrultusunda üretir, yaratır, dayanışmayı ve paylaşmayı esas alır.
- Hak temelli iletişim yürütür: Hayvanlar için politika yaparken din, vicdan, merhamet söylemleri yerine hak, hukuk, adalet temelinde bir dil kullanır. İnsan dışı hayvanlar ve insanlar arasında ikilik yaratan, ötekileştiren bir dil kullanmaz ve bunu değiştirmek için çabalar. Hayvanlara yönelik şiddetin yarın insanlara da yapılacağı söylemini onaylamaz; insan hakkının hayvan hakkından daha üstün veya acil değil, eşit olduğunu savunur. Bileşenler arası ve kamuya açık iletişimde dışlayıcı ve aşağılayıcı söylem ve eylemlere karşıdır; etnik köken, din/inanç, engellilik ve cinsel yönelim/cinsiyet kimliği temellerinde ayrımcılık içeren dili benimsemez.
- Şiddet pornografisine karşıdır: Şiddetin estetize edilmesine, mümkün olduğunca yeniden üretilmesine ve tüketilmesine karşı durur. Vakaları kendi içinde değerlendirip gerekçelendirerek, gerekmesi halinde, hayvanların ve davanın yararına olduğu düşünülen durumlarda şiddet görüntülerinin kullanılması yönünde karar alabilir.
- Hesap verilebilir ve şeffaftır: Çalışmalar, toplantılar ve eylemlere dair notlar ve kararlar, talep edildiğinde her bileşen ve gönüllü ile paylaşılır. Finansal kaynaklarının şeffaf şekilde kullanımını sağlayacak bir yapıyı benimser.
- Dayanışma odaklı ve paylaşımcıdır: Kapasite dahilinde destek için iletişime geçen stk’lar ve gönüllüler ile dayanışma gösterir, hem bileşenler arasında hem de ihtiyacı olan ekip ve şahıslarla bilgi ve belge paylaşımına önem verir; hukuken yol göstermek ve/veya sosyal medyada seslerini duyurmak için çabalar. Dayanışma içinde olunacak veya destek talep edilecek örgütler, kanaat önderleri veya toplum nezdinde bilinen/öne çıkan isimler konusunda seçicidir.
Hayvanları Koruma Kanunu’nun hayvanlara adalet getirecek en iyi şekilde iyileştirilmesi için bu dayanışmayı büyütmek ve kanun koyucuların gündemini şekillendirecek şekilde güçlendirmek amacıyla, yukarıdaki değerlerimiz ile örtüşen ve bu ilkeler çerçevesinde bir arada mücadeleyi önemseyen meslek odalarının, basın ve medya mensuplarının, hak örgütlerinin, sivil toplum kuruluşlarının, dayanışma, inisiyatif ve platformların etkin desteğini almayı hedefliyoruz.
Siz de kurumunuzla eşit, adil, yaşanabilir bir Türkiye ve dünya için hayvanlar için adalet mücadelesine ve dayanışmaya destek vermek istiyorsanız, kurum adınızla birlikte bize ulaşın: yasamicinyasa@gmail.com
Çağrıcı Oluşumlar
(Alfabetik sırayla)
| Bipativer – Düzce Hayvanları Koruma Derneği |
| Bir Pati Çetesi – Petgang |
| BurHak – Burak Özgüner Hayvan Hakları Çalışma Merkezi |
| Doğa Dostu ve Hayvanları Koruma Derneği & DODOAYBÜ |
| Doğanın Çocukları |
| Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) |
| Hayvanlara Adalet Derneği (HAD) |
| İstanbul Kent Savunması |
| Kuzey Ormanları Savunması |
| Sokaktaki Patili Canları Yaşatma Derneği (PADER) |
| Sarıyer Kent Dayanışması |
| Vegan Derneği Türkiye (TVD) |
| Yeryüzü Ekoloji Kolektifi |
| Yunuslara Özgürlük Platformu (YÖP) |
Destekçi Oluşumlar
(Alfabetik sırayla)
| Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bolpati Topluluğu |
| Alakır Nehri Kardeşliği |
| Ankara Üniversitesi Hayvan Dostları Topluluğu |
| Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Doğa Dostu Topluluğu |
| Antalya Feminist Kolektif |
| Artı 1 Çekmeköy Yurttaş İnisiyatifi |
| Atatürk Üniversitesi Hayvanseverler Topluluğu |
| Bakırköy Kent Savunması |
| Boğaziçi Üniversitesi Çevre Kulübü Hayvan Hakları Topluluğu (BUHAY) |
| Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Hizmet Kulübü (BUSOS) |
| BuluTiyatro |
| Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği |
| Çağ Üniversitesi Pati Dostları Topluluğu |
| Çankaya Üniversitesi Hayvanseverler Topluluğu |
| Demokratik Kadın Hareketi İstanbul |
| Didim Çevre Platformu |
| Doğader |
| Doğanın Çocukları Ekoloji Topluluğu |
| DOĞÇEV Derneği |
| Eko Öğrenci Hareketi |
| Ekoloji Birliği |
| Empati Derneği |
| Fridays For Future Bursa |
| Gazi İmece Ağı |
| Gazi Üniversitesi Gazi’nin Patileri Topluluğu |
| Gaziosmanpaşa Barınma Hakkı Meclisi |
| Hacettepe Üniversitesi Hayvan Hakları ve Doğayı Koruma Topluluğu |
| Haliç Dayanışması |
| Hayvan Hakları Meclisi |
| HAYKURDER Hayvanları Koruma Kurtarma ve Yaşatma Derneği |
| Hayvanlarla Dayanışma İnisiyatifi (HAYDİ) |
| İstanbul Aydın Etik ve Hayvan Hakları Topluluğu |
| İstanbul Kent Konseyi Hayvan Hakları Çalışma Grubu |
| İstanbul Teknik Üniversitesi Ver Bi’ Pati Topluluğu |
| İzmir Demokrasi Üniversitesi Hayvanseverler Topluluğu |
| Kadıköy Dayanışma Ağı |
| Kadıköy Kent Dayanışması |
| Kadın Savunma Ağı |
| Kaos GL Derneği |
| Karadeniz İsyandadır |
| Kazdağları Dayanışması |
| Kırıkkale Üniversitesi Sokak Hayvanlarını Koruma Topluluğu |
| Kuzey Ormanları Araştırma Derneği |
| Levent Sporcular Parkı Forumu |
| Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hayvan Dostları Topluluğu |
| Nilüfer Kent Konseyi |
| ODTÜ Hayvan Dostları |
| ODTÜ LGBTİ+ |
| Polen Ekoloji Kolektifi |
| Roma Bostanı |
| Seferihisar Doğa ve Hayvan Dostları Derneği (SEHAYDER) |
| Süleyman Demirel Üniversitesi Hayvan Hakları Koruma Topluluğu |
| Şehir Dedektifi |
| Tarlabaşı Dayanışma Grubu |
| TED Üniversitesi Hayvan Dostları Topluluğu |
| TOBB ETÜ Hayvanseverler Topluluğu |
| Validebağ Direnişi |
| Validebağ Savunması |
| Ya Kanal Ya İstanbul Koordinasyonu |
| Yakın İlişkiler Girişimi |
| Yeni İnsan Yayınevi |
| Yerden Yüksek/Açık Radyo |
| Yeşil Alan Sakinleri Dayanışması |
| Yeşiller Partisi |
| YTÜ Hayvan Hakları Kulübü |
| Zonguldak Karaelmas Vegan Topluluğu |
Eşit, adil, yaşanabilir bir dünya için Hayvan Hakları! 